Tại thị trường Việt Nam, Forex được đánh giá là một trong những kênh đầu tư tài chính trực tuyến “hot” nhất hiện nay với số lượng nhà đầu tư và sàn môi giới đông đảo. Dù vậy, so với thị trường chứng khoán, ngoại hối vẫn còn một số điều khiến các nhà đầu tư trong nước hoài nghi về tính pháp lý. Trong bài viết này, kiemtien.com sẽ trực tiếp giải đáp thắc mắc: tại Việt Nam, hoạt động giao dịch Forex có hợp pháp không? Giúp bạn có cái nhìn đúng đắn về ngoại hối trước khi đưa ra quyết định có nên tham gia đầu tư Forex hay không?
Hoạt động đầu tư Forex của một số quốc gia trên thế giới
Theo thống kê của Statista, mỗi ngày, khối lượng giao dịch ngoại hối trên toàn cầu đạt khoảng hơn 6.600 tỷ USD. Giai đoạn 2016- 2019, khối lượng giao dịch ngoại hối đã tăng trưởng bình quân khoảng 30%. Trong đó, riêng năm 2019, giao dịch hoán đổi Forex đạt 3,2 nghìn tỷ USD, chiếm 49% trong tổng khối lượng giao dịch Forex toàn cầu. Trong khi đó, giao dịch ngoại hối giao ngay đạt 1,98 nghìn tỷ USD, chiếm 30% tổng khối lượng giao dịch Forex toàn cầu.
Với những con số ấn tượng trên, không khó hiểu khi Forex ngày càng trở nên phổ biến tại các quốc gia trên thế giới.
Nếu như trước đây, thị trường ngoại hối chủ yếu đáp ứng nhu cầu giao dịch của các ngân hàng, các tổ chức tài chính lớn thì bây giờ, rất nhiều quốc gia trên thế giới đã cho phép mở các sàn môi giới ngoại hối. Điều này cũng giúp mở rộng đối tượng tham gia giao dịch trên thị trường Forex, bao gồm cả những nhà đầu tư cá nhân…
Để việc quản lý và điều tiết các hoạt động giao dịch Forex được thuận lợi, một số quốc gia đã xây dựng các cơ quan quản lý hoạt động của các nhà môi giới ngoại hối. Đơn cử như, tại Mỹ có: Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC); Cơ quan Quản lý độc lập thị trường tài chính (FINKA); Hiệp hội Giao dịch tương lai Quốc gia (NFA); Cơ quan Bảo vệ nhà đầu tư (SIPC).
Một số cơ quan quản lý tại Thụy Sĩ như: Cơ quan Giám sát thị trường tài chính (FINMA). Tại Anh thị trường Forex được quản lý bởi Cơ quan Kiểm soát dịch vụ tài chính (FCA). Tại Úc thì có Ủy ban Đầu tư và Chứng khoán (ASIC)…
Một số quốc gia trên thế giới cho phép kinh doanh Forex, có thể kể tên như: Mỹ, Italia, Anh, Canada, Đức, Thuỵ Sĩ cũng nhiều quốc gia ở Đông u và Trung u…
Theo nhận định từ các chuyên gia, tại Mỹ chính sách quản lý ngoại hối không chặt chẽ như ở Việt Nam và đồng đô-la được thả nổi hoàn toàn. Vì vậy, các trader cá nhân có thể thực hiện việc mua bán bất kỳ ngoại tệ nào thông qua các Broker Forex. Còn tại Anh và một số quốc gia khác, trader được quyền giao dịch với các ngoại tệ hợp pháp…
Tuy nhiên, vẫn còn một số quốc gia giới hạn khối lượng giao dịch hoặc số cặp tiền tệ giao dịch với mục đích tránh rủi ro cho đồng nội tệ, đơn cử như: Trung Quốc, Nga, Nigeria, Ai Cập, Nam Phi, Ukraine… Mặt khác, một số quốc gia lại cấm cá nhân giao dịch ngoại hối, như: Bỉ, Malaysia, Bắc Triều Tiên, Pakistan,…
Hoạt động của thị trường Forex tại Việt Nam
Forex bắt đầu gia nhập vào Việt Nam từ hơn 10 năm trước và ngày càng khẳng định được vị thế của mình trên thị trường tài chính.
Hiện nay, hoạt động kinh doanh Forex tại Việt Nam chịu sự điều chỉnh của các văn bản luật pháp sau:
- Pháp lệnh ngoại hối.
- Nghị định 88/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng
- Luật Các tổ chức tín dụng.
- Quy định việc mua, bán ngoại tệ tiền mặt của cá nhân với tổ chức tín dụng được phép trong thông tư số 20/2011/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
- Luật xử lý vi phạm hành chính.
Theo đó, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác được phép kinh doanh, cung ứng dịch vụ Forex ở trong và ngoài nước với điều kiện được Ngân hàng nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản. Đồng thời, phải tuân thủ theo những quy định, thủ tục mà Ngân hàng nhà nước Việt Nam đưa ra.
Mặt khác, với những trường hợp vi phạm quy định về hoạt động ngoại hối, các tổ chức, cá nhân có thể bị xử phạt từ 20 triệu cho đến 250 triệu tùy vào mức độ nghiêm trọng.
Hiện nay có rất nhiều thông tin cho rằng việc kinh doanh các hoạt động liên quan đến Forex ở Việt Nam là phạm pháp. Nhưng thực tế cho thấy: dù thị trường ngoại hối chưa được hợp pháp hóa tại Việt Nam nhưng cũng không có một văn bản cụ thể nào quy định về việc cấm các hoạt động kinh doanh, mua bán liên quan đến Forex.
Vì những rào cản về vấn đề pháp lý mà tại Việt Nam hiện nay, vẫn chưa có một sàn môi giới ngoại hối nào được cấp phép. Chính vì vậy, các trader Việt phải tìm đến các sàn Forex uy tín trên thế giới đã được cấp phép và quản lý bởi các cơ quan có thẩm quyền. Thông qua các Broker này, nhà đầu tư Việt có quyền được đăng ký, mở tài khoản và thực hiện các hoạt động giao dịch ngoại hối.
Theo dự đoán của các chuyên gia phân tích thị trường, trong vòng 3 – 5 năm tới, VND có thể được thả nổi. Điều này đồng nghĩa với việc Chính Phủ, Ngân hàng Nhà nước sẽ không can thiệp vào thị trường ngoại hối. Khi ấy, các trader có thể tự do thực hiện các giao dịch ngoại hối mà không cần phải lo sợ các vấn đề về pháp lý. Tuy nhiên, việc thả nổi VND cũng cần dựa theo một lộ trình nhất định trên nền tảng vững chắc của nền kinh tế.
Xem ngay: Cách đăng ký sàn XTB để tạo tài khoản tham gia đầu tư Forex ngay
Đầu tư Forex tại Việt Nam có hợp pháp?
Thị trường chứng khoán được nhà nước Việt Nam bảo hộ, các nhà đầu tư chứng khoán được pháp luật cho phép kinh doanh và bảo vệ quyền lợi. Do đó, những nhà đầu tư khi tham gia thị trường chứng khoán không cần phải lo lắng về rủi ro pháp luật. Trái ngược hoàn toàn với thị trường Forex.
Mặt khác, bạn có thể thấy, những thông tin liên quan đến thị trường chứng khoán, về nhà đầu tư chứng khoán, chứng khoán phái sinh… được phát sóng thường xuyên và liên tục trên các bản tin thời sự chính thống trong khi đó, những tin tức liên quan đến Forex lại hoàn toàn không có.
Bên cạnh đó, các giao dịch chứng khoán tại Việt Nam đều được thông qua các sàn giao dịch của Nhà nước trong khi nhà đầu tư Việt nếu muốn giao dịch Forex thì phải thông qua các sàn môi giới ngoại hối nước ngoài.
Với những chia sẻ trên, trader hoàn toàn có cơ sở để hoài nghi về tính pháp lý của Forex tại Việt Nam. Điều này khiến không ít trader đặt ra câu hỏi: Liệu đầu tư Forex ở Việt Nam có vi phạm pháp luật hay không?
Đối với các Broker Việt Nam
Theo quy định của Pháp lệnh ngoại hối, những tổ chức kinh doanh Forex khi chưa có được sự chấp thuận, đồng ý của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam bằng văn bản đều là hành vi vi phạm pháp luật.
Tính đến thời điểm hiện tại, Ngân hàng Nhà nước chỉ cấp phép cho các chi nhánh ngân hàng nhà nước, các tổ chức kinh doanh cung ứng dịch vụ ở trong và ngoài nước, các tổ chức tín dụng hay các tổ chức được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản được thực hiện giao dịch trên thị trường ngoại hối
Vì vậy, có thể khẳng định rằng, các sàn Forex uy tín tại Việt Nam hiện tại đều là những sàn hoạt động chui, trái pháp luật. Với những Broker này, nếu bị phát hiện sẽ phải chịu xử phạt hành chính lên đến 250 triệu đồng. Trong trường hợp các sàn Forex thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư với số tiền lớn sẽ bị quy vào tội hình sự.
Đối với các trader Việt
Tính đến thời điểm hiện tại, pháp luật Việt Nam không cấm trader tham gia giao dịch trên thị trường Forex nhưng cũng không cho phép bất kỳ tổ chức, cá nhân hay công ty nào được quyền mở sàn giao dịch Forex trong nước.
Trên thực tế, các Broker Forex đang hoạt động hiện nay chỉ có giấy phép được công nhận ở thị trường nước ngoài còn tại Việt Nam thì không. Điều này đồng nghĩa với việc các giao dịch và quyền lợi của trader khi tham gia Forex sẽ không được pháp luật Việt Nam bảo hộ.
Để lựa chọn một sàn Forex uy tín tại Việt Nam, nhà đầu tư nên tìm kiếm các Broker quốc tế được cấp giấy phép uy tín như: Marshall, ASIC, CySEC… Bên cạnh đó, trader cũng có thể tham khảo bảng xếp hạng các Broker Forex uy tín trên thế giới thông qua: Top10ForexGlobal hay ForexFactory… Điều này giúp bạn hạn chế đến mức thấp nhất việc chọn phải sàn giao dịch thiếu uy tín, không đảm bảo quyền lợi khi thực hiện giao dịch.
Lời kết
Hi vọng với những chia sẻ trên, các nhà đầu tư đã có thể tìm được đáp án cho câu hỏi: Tại Việt Nam, Forex có hợp pháp không? Với những hạn chế nhất định về mặt pháp lý tại Việt Nam, nếu bạn đang có ý định tham gia vào thị trường ngoại hối thì hãy xem xét thật kỹ trước đưa ra khi quyết định.
